بررسی تأثیر استروژن بر میزان بیان نشانگرهای عصبی در طی تمایز نوروژنیک سلول های بنیادی مشتق از چربی

مقدمه: با توجه به سهولت دستیابی به سلول های بنیادی حاصل از بافت چربی نسبت به سایر منابع سلول های بنیادی در صورتی که بتوان از عوامل رشد مانند استروژن جهت افزایش تمایز نرونی استفاده نمود، نرون های تمایز یافته، در پیوند اتولوگ بیماری های عصبی دژنراتیو خاص مانند بیماری پارکینسون و ضایعات نخاعی استفاده ی وسیعی دارد. هدف از این مطالعه، ارزیابی تأثیر استروژن بر تمایز عصبی سلول های بنیادی مشتق از بافت چربی از طریق ارزیابی بیان نشانگر نورون بالغ (2map یا 2microtubule-associated protein)، نشانگر سلول های گلیال (glial fibrillary acidic protein یا gfap) و نشانگر سلول های پیش ساز عصبی (nestin) بود. روش ها: پس از جداسازی سلول های بنیادی از بافت چربی، القای عصبی سلول های بنیادی از طریق روش تشکیل نروسفر انجام شد. پس از یک هفته، تجمعات سلولی نروسفر تشکیل شده جهت تمایز نهایی، به محیط کشت القای عصب منتقل شد و در گروه تیمار استروژن با دوز 10 نانومول تا انتهای دوره ی تمایز روزانه به محیط کشت القای عصب اضافه گردید. سپس ارزیابی بیان نشانگرهای nestin، 2map و gfap در سلول های تمایز یافته از طریق تکنیک rt-pcr (reverse transcription-polymerase chain reaction) صورت گرفت. به علاوه، آزمایش mtt [diphenyl tetrazolium bromide assay 2,5 (yl-2- dimethyl thiazol-4,5)3] جهت ارزیابی تکثیر سلولی انجام شد. یافته ها: میانگین بیان نشانگرهای nestin و gfap در گروه شاهد نسبت به مورد بیشتر بود و این اختلاف میانگین، از لحاظ آماری معنی دار بود (050/0 > p)؛ در حالی که میزان بقای سلولی در دو گروه، اختلاف معنی داری را نشان نداد. نتیجه گیری: در مجموع، می توان دریافت استروژن سبب کاهش بیان نشانگرهای عصبی می شود. با این حال، جهت تعیین تأثیر استروژن بر تمایز عصبی سلول های بنیادی، پیشنهاد می شود این مطالعه به صورت گسترده تر و با استفاده از تکنیک های حساس تری بررسی گردد.